WYSOKA – miasto z 500-letnią tradycją

 

                   Wysoka i okolica stanowią część historycznej Krajny. Pod względem geograficznym położona jest na Wysoczyźnie Krajeńskiej. Przypuszczalnie osada przyjęła swoją nazwę od góry, którą zwano Góra Wysoka (156m n.p.m.) znajdującej się w odległości

                   Jako miasto wymieniane jest od 1505 roku, a więc w ubiegłym roku mieszkańcy uroczyście obchodzili 500-lecie nadania praw miejskich. W 1772 roku Wysoka znalazła się w granicach państwa polskiego. Przejściowo 2.01.1919 roku opanowana przez powstańców wielkopolskich. Do Polski wróciła dopiero  w styczniu 1920 roku na mocy traktatu wersalskiego.

                 Gmina Wysoka zajmuje powierzchnię 123,1 km2, w tym miasto 4,86 km2. Zamieszkuje ją około 7.257 mieszkańców, w tym w mieście 2.842 osoby. W skład gminy wchodzi 12 sołectw. Dominującą dziedziną gospodarki naszej gminy jest rolnictwo. Powierzchnia użytków rolnych wynosi 9.683 ha. Średnia wielkość gospodarstw indywidualnych wynosi 13,5 ha. Oprócz gospodarstw indywidualnych na terenie gminy działają 2 rolnicze spółdzielnie produkcyjne, tj. Rolniczy Kombinat Spółdzielczy im. Jarosława Dąbrowskiego w Bądeczu oraz Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna „Zgoda” w Jeziorkach Kosztowskich.

Charakter rolniczo-przemysłowy gminy Wysoka powoduje, że jednym z najbardziej pożądanych kierunków rozwoju jest przetwórstwo rolno-spożywcze. Oprócz  podmiotów świadczących usługi na rzecz rolnictwa, na terenie miasta i gminy działa ponad 200 innych podmiotów gospodarczych.

Infrastruktura techniczna w gminie jest dobrze rozwinięta i przedstawia się następująco:

·       miasto zgazyfikowane jest w 100%, Oprócz tego zgazyfikowane są wsie Czajcze, Młotkowo, Jeziorki Kosztowskie i Wysoczka.

·       miasto posiada zmodernizowaną oczyszczalnię ścieków do której dostarczane są nieczystości płynne z całej gminy. Skanalizowane są: Wysoka, Czajcze, Młotkowo,  Kijaszkowo, Wysoka Mała., Wysoczka

·       gmina jest zwodociągowana w 98%.

Na niektóre zadania inwestycyjne Gmina pozyskała środki z funduszu Unii Europejskiej w ramach programu SAPARD i ZPORR. Ponadto dzięki dofinansowaniu z Agencji Nieruchomości Rolnych oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych, polepszono stan dróg lokalnych.

Gmina dysponuje wolnymi terenami pod budownictwo mieszkaniowe oraz terenami na aktywizację gospodarczą..

Miasto i gmina posiada aktualny plan zagospodarowania przestrzennego dla tych terenów.

Tutejszy samorząd od kilku lat stosuje jedne z najniższych stawek podatków i opłat lokalnych. Ponadto od kilku lat utrzymują się umiarkowane ceny 1m2 gruntu przy kupnie (od 7 – 10 zł/m2). Lokalni przedsiębiorcy zainteresowani są także każdą formą współpracy, otwarci są na inwestorów wnoszących kapitał, nowe technologie i usprawnienia organizacyjne. Chętnie widziani są także przedsiębiorcy z nowymi inicjatywami.

 

 

„WYSOKA z powodzeniem sięga po środki unijne.”

 

            Roczny budżet miasta i gminy Wysoka wynosi średnio 10 mln. zł. Z tego ok. 56% stanowią wydatki na oświatę. Pozostałe wydatki bieżące to ok. 40% i tylko od 3-5% środków własnych można rocznie przeznaczać na wydatki majątkowe, m.in. na zadania inwestycyjne.

            I tak w roku 1999 na inwestycje wydano ok. 500 tys. zł tj. ok. 7% środków własnych, w 2000r. również 7% co stanowiło 543 tys. zł, w tym 230 tys. zł stanowi kredyt na budowę gimnazjum. W 2001r. na inwestycję wydano ok. 1 mln 424 tys. zł, tj. ok. 16% budżetu z czego środki własne stanowiły tylko ponad 400 tys. zł a 1 mln zł został przeznaczony na budowę gimnazjum i pochodził z kredytu zaciągniętego na ten cel przez gminę.

            W 2002r. pojawiła się szansa na pozyskanie środków z funduszu SAPARD. Na 2.585.000 zł (23% budżetu) aż 1.660.000 zł stanowiły środki unijne.

            Jak wynika z przedstawionych liczb, w latach 1999-2002 wszelkie zadania inwestycyjne, które Gmina realizowała, wypierane były przez kredyty i pożyczki. Wyjątek stanowiło jedno zadanie – modernizacja oczyszczalni ścieków w Wysokiej, na które to przeznaczone były środki z SAPARDU.

            Przy realizacji tej inwestycji zauważono, że korzystanie ze środków unijnych daje jedyną szansę krótkiego cyklu inwestycyjnego. Do roku 2003 modernizowano oczyszczalnię ścieków w trzech etapach trwających od 1998r. Uzyskiwany efekt ekologiczny był znikomy.

            W 2004r. na inwestycje przeznaczono tylko 3% wydatków budżetowych. Jedyną nadzieję na zrealizowanie potrzeb inwestycyjnych było pozyskanie środków unijnych. Dlatego też przygotowano 2 wnioski w ramach programu ZPORR. Środki zostały Gminie przyznane w 2005r. Na 2.466.000 zł środki ze ZPORR stanowiły 850 tys.zł.

            W ramach tego programu, gmina zrealizowała 2 zadania:

1)      „Budowa sieci wodociągowej kierunek miasto Wysoka – wieś Bądecz” Za kwotę 324 tys. zł wykonano ponad 3 tys. mb sieci wodociągowej, 3 zbiorniki retencyjne o pojemności 50 dm3 każdy oraz pompownie ścieków. Dzięki temu dostarczono wodę dla 600 mieszkańców Bądecza.

2)      „Budowa kanalizacji sanitarnej (grawitacyjno-tłocznej) wraz z infrastrukturą towarzyszącą wieś Wysoczka.”

Za kwotę 630 tys. zł wybudowano 1771 mb sieci tłocznej, w 1997 mb sieci grawitacyjnej, trzy pompownie oraz 44 przyłącza o łącznej długości 1281 mb.

Należy zaznaczyć, że wnioski o dofinansowanie z funduszy unijnych przygotowane były przez pracowników Urzędu – bez pomocy z zewnątrz. Jedynie studium wykonalności zlecono firmie specjalistycznej.

            Bez pomocy w ramach programów strukturalnych, gmina nie byłaby w stanie sfinansować bardzo kosztownych zadań bez znacznego zadłużenia gmin.

            Dlatego też podjęte są działania na pozyskanie środków z Funduszu Spójności na skanalizowanie pozostałych miejscowości z naszej gminy oraz wymianę kanalizacji sanitarnej na ul. Św. Walentego i ul. Dworcowej. Całkowity koszt budowy kanalizacji oszacowany jest na 7,2 mln zł. Zadanie to realizowane będzie poprzez Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Nadnoteckich, do którego gmina przystąpiła 3 lata temu.

            Ponadto opracowywane są materiały do wniosku o dofinansowanie termomodernizacji budynku „WYSOCZANKA”. O środki na to zadanie gmina ubiega się z Norweskiego Mechanizmu Finansowania.

            Liczymy, że i te przedsięwzięcia uda się w pełni zrealizować, a tym zaspokoić w części potrzeby kolejnych mieszkańców naszej gminy.