WYSOKA – miasto z 500-letnią tradycją
Wysoka i okolica stanowią część historycznej Krajny. Pod względem geograficznym położona jest na Wysoczyźnie Krajeńskiej. Przypuszczalnie osada przyjęła swoją nazwę od góry, którą zwano Góra Wysoka (156m n.p.m.) znajdującej się w odległości
Jako miasto wymieniane jest od 1505 roku, a więc w ubiegłym roku mieszkańcy uroczyście obchodzili 500-lecie nadania praw miejskich. W 1772 roku Wysoka znalazła się w granicach państwa polskiego. Przejściowo 2.01.1919 roku opanowana przez powstańców wielkopolskich. Do Polski wróciła dopiero w styczniu 1920 roku na mocy traktatu wersalskiego. Gmina Wysoka zajmuje powierzchnię 123,1 km2, w tym miasto 4,86 km2. Zamieszkuje ją około 7.257 mieszkańców, w tym w mieście 2.842 osoby. W skład gminy wchodzi 12 sołectw. Dominującą dziedziną gospodarki naszej gminy jest rolnictwo. Powierzchnia użytków rolnych wynosi Charakter rolniczo-przemysłowy gminy Wysoka powoduje, że jednym z najbardziej pożądanych kierunków rozwoju jest przetwórstwo rolno-spożywcze. Oprócz podmiotów świadczących usługi na rzecz rolnictwa, na terenie miasta i gminy działa ponad 200 innych podmiotów gospodarczych. Infrastruktura techniczna w gminie jest dobrze rozwinięta i przedstawia się następująco: · miasto zgazyfikowane jest w 100%, Oprócz tego zgazyfikowane są wsie Czajcze, Młotkowo, Jeziorki Kosztowskie i Wysoczka. · miasto posiada zmodernizowaną oczyszczalnię ścieków do której dostarczane są nieczystości płynne z całej gminy. Skanalizowane są: Wysoka, Czajcze, Młotkowo, Kijaszkowo, Wysoka Mała., Wysoczka · gmina jest zwodociągowana w 98%. Na niektóre zadania inwestycyjne Gmina pozyskała środki z funduszu Unii Europejskiej w ramach programu SAPARD i ZPORR. Ponadto dzięki dofinansowaniu z Agencji Nieruchomości Rolnych oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych, polepszono stan dróg lokalnych. Gmina dysponuje wolnymi terenami pod budownictwo mieszkaniowe oraz terenami na aktywizację gospodarczą.. Miasto i gmina posiada aktualny plan zagospodarowania przestrzennego dla tych terenów. Tutejszy samorząd od kilku lat stosuje jedne z najniższych stawek podatków i opłat lokalnych. Ponadto od kilku lat utrzymują się umiarkowane ceny 1m2 gruntu przy kupnie (od 7 – 10 zł/m2). Lokalni przedsiębiorcy zainteresowani są także każdą formą współpracy, otwarci są na inwestorów wnoszących kapitał, nowe technologie i usprawnienia organizacyjne. Chętnie widziani są także przedsiębiorcy z nowymi inicjatywami. „WYSOKA z powodzeniem sięga po środki unijne.” Roczny budżet miasta i gminy Wysoka wynosi średnio 10 mln. zł. Z tego ok. 56% stanowią wydatki na oświatę. Pozostałe wydatki bieżące to ok. 40% i tylko od 3-5% środków własnych można rocznie przeznaczać na wydatki majątkowe, m.in. na zadania inwestycyjne. I tak w roku 1999 na inwestycje wydano ok. 500 tys. zł tj. ok. 7% środków własnych, w 2000r. również 7% co stanowiło 543 tys. zł, w tym 230 tys. zł stanowi kredyt na budowę gimnazjum. W 2001r. na inwestycję wydano ok. 1 mln 424 tys. zł, tj. ok. 16% budżetu z czego środki własne stanowiły tylko ponad 400 tys. zł a 1 mln zł został przeznaczony na budowę gimnazjum i pochodził z kredytu zaciągniętego na ten cel przez gminę. W 2002r. pojawiła się szansa na pozyskanie środków z funduszu SAPARD. Na 2.585.000 zł (23% budżetu) aż 1.660.000 zł stanowiły środki unijne. Jak wynika z przedstawionych liczb, w latach 1999-2002 wszelkie zadania inwestycyjne, które Gmina realizowała, wypierane były przez kredyty i pożyczki. Wyjątek stanowiło jedno zadanie – modernizacja oczyszczalni ścieków w Wysokiej, na które to przeznaczone były środki z SAPARDU. Przy realizacji tej inwestycji zauważono, że korzystanie ze środków unijnych daje jedyną szansę krótkiego cyklu inwestycyjnego. Do roku 2003 modernizowano oczyszczalnię ścieków w trzech etapach trwających od 1998r. Uzyskiwany efekt ekologiczny był znikomy. W 2004r. na inwestycje przeznaczono tylko 3% wydatków budżetowych. Jedyną nadzieję na zrealizowanie potrzeb inwestycyjnych było pozyskanie środków unijnych. Dlatego też przygotowano 2 wnioski w ramach programu ZPORR. Środki zostały Gminie przyznane w 2005r. Na 2.466.000 zł środki ze ZPORR stanowiły 850 tys.zł. W ramach tego programu, gmina zrealizowała 2 zadania: 1) „Budowa sieci wodociągowej kierunek miasto Wysoka – wieś Bądecz” Za kwotę 324 tys. zł wykonano ponad 3 tys. mb sieci wodociągowej, 3 zbiorniki retencyjne o pojemności 50 dm3 każdy oraz pompownie ścieków. Dzięki temu dostarczono wodę dla 600 mieszkańców Bądecza. 2) „Budowa kanalizacji sanitarnej (grawitacyjno-tłocznej) wraz z infrastrukturą towarzyszącą wieś Wysoczka.” Za kwotę 630 tys. zł wybudowano 1771 mb sieci tłocznej, w 1997 mb sieci grawitacyjnej, trzy pompownie oraz 44 przyłącza o łącznej długości 1281 mb. Należy zaznaczyć, że wnioski o dofinansowanie z funduszy unijnych przygotowane były przez pracowników Urzędu – bez pomocy z zewnątrz. Jedynie studium wykonalności zlecono firmie specjalistycznej. Bez pomocy w ramach programów strukturalnych, gmina nie byłaby w stanie sfinansować bardzo kosztownych zadań bez znacznego zadłużenia gmin. Dlatego też podjęte są działania na pozyskanie środków z Funduszu Spójności na skanalizowanie pozostałych miejscowości z naszej gminy oraz wymianę kanalizacji sanitarnej na ul. Św. Walentego i ul. Dworcowej. Całkowity koszt budowy kanalizacji oszacowany jest na 7,2 mln zł. Zadanie to realizowane będzie poprzez Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Nadnoteckich, do którego gmina przystąpiła 3 lata temu. Ponadto opracowywane są materiały do wniosku o dofinansowanie termomodernizacji budynku „WYSOCZANKA”. O środki na to zadanie gmina ubiega się z Norweskiego Mechanizmu Finansowania. Liczymy, że i te przedsięwzięcia uda się w pełni zrealizować, a tym zaspokoić w części potrzeby kolejnych mieszkańców naszej gminy.